Sessa on Burning Bright with ‘Estrela Acesa’

Instrument Sessa to klasyczna gitara z nylonowymi strunami, ale w szerszym sensie, muzyczny głos Estrela Acesa — po angielsku „Płonąca Gwiazda” — definiują delikatne pędy fletów, unoszący się bas i zmienne perkusyjne instrumenty ręczne. Te elementy są podkreślone najsubtelniejszą orkiestracją, a jego łagodny tenor i teksty mieszają się między osobistymi a metafizycznymi granicami. To doskonała odmiana Tropicálii, brazylijskiego brzmienia, które dojrzewało pod koniec lat 60. przez mieszanie tradycyjnych form takich jak samba i bossa nova ze stylami zachodniego rocka i jazzu.

Album jest kontynuacją jego debiutu z 2019 roku Grandeza („Wielkość”), bardziej surowej mieszanki, która ugruntowała imię i ducha poszukiwań piszącego w São Paulo piosenek. Na albumie poświęca się sprawom miłości, intymności i duchowości: ważnym wartościom w czasach światowego kryzysu, jak wierzy Sessa. „Tytuł Grandeza sugeruje, że kiedy włożysz igłę na nią, usłyszysz Wagnera!” śmieje się. „W rzeczywistości muzyka jest tak daleko, że musisz podejść kilka kroków bliżej do głośnika. Nie jest to super spójny koncept — to nie mój styl — ale czuję, że moja muzyka zaprasza do środka.”

Nie oznacza to, że Sessa skupia się tylko na zaproszeniach i błogości: są tam również wątpliwości i ciemność. „Jestem świadomy ograniczeń relacji i mrocznej strony świata,” mówi. „Są też aspekty bólu i krwi na Estrela Acesa, nie chciałbym unikać mówienia o tym. Nie sądzę, że byłyby jakieś piosenki bez tego!”

Sessa odkrył srebrną podszewkę w czasie lockdownu, kiedy przeniósł się na wyspę Ilhabela, tuż przy wybrzeżu São Paulo, gdzie jego perkusista, Biel Basile, miał dom przy plaży. „Miałem [wszystkie kobiece] chóry towarzyszące na Grandeza, i kiedy promowałem to, chciałem mieć duży chór na występach,” przypomina. „Co było najgorszym pomysłem w czasie pandemii, kiedy wszyscy pluli do tego samego mikrofonu! Więc miałem czas samotnie na medytację i szkicowanie więcej pomysłów i aranżacji. Grandeza to tylko gitara, głosy i perkusja ręczna z pewnymi disruptywnymi elementami od Música de Selvagem, grupy jazzowej z São Paulo. Wziąłem to na Estrela Acesa, ale elementy stały się bardziej klasycznym zespołem towarzyszącym. Nadal minimalne bębny, ale cięższy bas i bogatsze brzmienia.”

Jednym z kluczowych utworów, ukazujących realistyczne przedstawienie miłości na albumie, jest „Que Lado Você Dorme?” (lub „Po której stronie śpisz?”). „Izolowałem się, aby dokończyć nagranie, będąc już w izolacji na Ilhabela,” mówi. „Otrzymałem ten głupi ogólny email: „Pięć wskazówek dla autorów piosenek,” ale chrzanić to, przeczytam. Jedna wskazówka brzmiała: „Wróć do muzyki, którą pokochałeś jako pierwszą.” Pomyślałem o Leonardzie Cohenie, który mówił o miłości, [ale] nie w oczywisty, radosny sposób. Więc zacząłem bawić się tą metaforą „po której stronie śpisz?” Może być to flirt, albo niepełne poznanie drugiej osoby, albo zaskoczenie drugą osobą. Dla długoterminowych par, czy jesteśmy po tej samej stronie? Było tam tyle rezonansów.”

Muzyka, którą Sessa (pseudonim, który Sayeg ma tak długo, że nie pamięta, kiedy się zaczął) kochał jako pierwszą, była także powiązana, pośrednio, z Leonardem Cohenem — i ich wspólną religią. Wychowany w izolowanej, ortodoksyjnej społeczności sefardyjskich Żydów (jego przodkowie przybyli do Brazylii z Libanu i Syrii), Sessa był zahipnotyzowany śpiewnymi rytuałami w synagodze. „To było bardziej modlitwa niż muzyka,” przypomina, „ale uznałem arabskie zdobienia za naprawdę piękne. Ale stałem się bardzo rozdarty. To była niezwykle konserwatywna społeczność i, nawet teraz, duże sektory wspierają [prezydenta skrajnej prawicy Jaira] Bolsonaro.”

W wieku 13 lat Sessa zaczął grać na klasycznej gitarze, „i zacząłem znajdować własną ścieżkę.” Wciąż będąc w liceum, dołączył do Garotas Suecas (po angielsku „Szwedzkie Dziewczyny”), zmieniającej się grupy, która swingowała na końcu psychodelicznego spektrum Tropicálii. Kiedy miał 16 lat, praca ojca przeniosła rodzinę do Nowego Jorku; teraz przyszła kolej na konwencjonalne rockery garażowe The Dirtbombs i The Detroit Cobras, aby zahipnotyzować Sessę: „Wszystko było idealnie dostrojone dla serca nastolatka, dla energii nastoletniej,” mówi. Ale ponieważ pracował w sklepie płytowym Tropicalia In Furs w East Village, „miałem dostęp do każdej niesamowitej rzadkiej lub popularnej brazylijskiej płyty. Po prostu chłonąłem to.”

Wywiady Sesy zawsze składają hołd jego muzycznym poprzednikom: nie tylko czołowym postaciom Tropicálii, takim jak Gilberto Gil i Caetano Veloso, ale także takie postacie jak Jorge Mautner, Erasmo Carlos, aranżerzy Rogério Duprat i Waltel Branco, Milton Nascimento i epokowy album Lô Borgesa Clube Da Esquina. Oprócz Leonarda Cohena, równie mocno uwielbia Billa Callahana, innego minimalistę, który emanuje maksymalną głębią emocjonalną. Tropicália, w końcu, była otwartym eksperymentem w fuzji. Jakby Sessa uosabiał ideę muzycznej fuzji, żył między Nowym Jorkiem a São Paulo, regularnie grając na basie dla izraelskiego firebrandu Yonatana Gata, gitarzysty w awangardowym stylu rockowym Gary'ego Lucasa. Jednak gdy Sessa zaczynał odnajdywać swój własny głos, skierował się do swoich brazylijskich korzeni.

„To nie było poszukiwanie czystości, bardziej połączenie z bardzo silną tradycją,” wyjaśnia. „Miałem ten mały wynajęty pokój w Brooklynie, z klasykami brazylijskiej muzyki, jak Antônio Carlos Jobim i Gilberto Gil, aby ugruntować się w tym intensywnym okresie. Mieszkałem też tygodniami, miesiącami, w różnych miejscach, na trasie, i było taniej dostać bilet do São Paulo niż utrzymywać miejsce w Nowym Jorku. Spotkałem tam Música De Selvagem i Pato Preto, tę grupę śpiewaków i z tego wynikło Grandeza.”

To inna era niż późne lata 60., kiedy Gilberto Gil i Caetano Veloso byli krótko więzieni, a następnie wygnani przez brazylijską dyktaturę wojskową za „promowanie” kulturowych aspektów dekadenckiego Zachodu. Sessa postrzega prezydenta Bolsonaro jako „odrodzenie dyktatury wojskowej... Niemożliwe jest nie postrzegać Brazylii jako głęboko przemocowego, nierównościowego, rasistowskiego kraju,” ale wybiera, by nie poruszać problemów zderzonego systemu Brazylii w swoich piosenkach.

„Leonard Cohen powiedział, że jako autor tekstów, nie jest to bufet, gdzie wybierasz: Jesteś bardziej szczurem na dnie beczki, łapiesz coś w ciemności i reagujesz. Nie że chcę wciągać kurz pod dywan, ale wojny prowadzone przez mężczyzn, żeby 10 osób mogło zostać miliarderami, są dziś szeroko dzieloną informacją. Dla mnie muzyka ma ten przywilej, że wyraża się poza słowami, bo słowa w piosence to eksplozja... poemat. To jest moje miejsce, gdzie czuję się jak w domu. Zaakceptowałem życie wyrażania serca. Ale życie artysty jest tu nadal polityczne. Na poziomie instytucjonalnym, rząd nie wspiera artystów, więc nagrywanie płyty ma ton oporu!”