Siniaczne i pobite ‘Miss Universe’

Mimo historii festiwalu, trudno spotkać zupełnie nieznanego ci artystę na SXSW. Byłem tam pięć razy i mogę policzyć na jednej ręce, może z dwoma dodatkowymi palcami, ile razy mi się to zdarzyło. Ale w zeszłym roku poszedłem z moimi kolegami z VMP na showcase, aby zobaczyć Nilüfer Yanya, która w tamtym czasie była wschodzącą i rozchwytywaną artystką z EP na koncie oraz wieloma pozytywnymi recenzjami. Pamiętam, że byłem pod wrażeniem, jak pewnie brzmiała jej muzyka — mieszanka delikatnego jazzowego rocka i intensywnego indie rocka — oraz że jej saksofonista naprawdę potrafił „rozruszać” publiczność. Ta pierwsza styczność z nią nie przygotowała mnie na potęgę Miss Universe, jej debiutanckiego albumu. To pewny siebie, zraniący i raniący album zawierający 17 utworów o wątpieniu w siebie, próbie zdefiniowania siebie wewnątrz i na zewnątrz związków oraz życiu wewnątrz własnej głowy. To jeden z najlepszych debiutów tego roku, spełnienie wszystkich oczekiwań wobec Yanyi przed wydaniem albumu.

Urodzona w Londynie, Anglia, przez parę artystów wizualnych, Yanya składala album przez ostatnie dwa lata. Jak powiedziała naszej Caitlin Wolper, album składa się na luźną koncepcję wokół wymyślonej aplikacji o nazwie WWAY Health, połączenia Calm i standardowej aplikacji na iPhone’y, która śledzi bicie serca przez kieszeń. Zamiast tworzyć narracyjny łuk dla albumu, widać, jak aplikacja WWAY Health jest dodatkowym, uciążliwym naciskiem na Yanyę z tych piosenek, która tłoczy się we własnej głowie („In Your Head”), która ma wątpliwości co do związku i wyobraża sobie, że się rozpadnie („Angels”), która wie, że nie może być jak owi nieznani „oni” („Paralysed”), która próbuje dawać sobie motywacyjne przemowy i nie załamywać się („Tears”) i która nie może spać w nocy („Heavyweight Champion of the Year”). Yanya zajmuje się różnorodnymi wewnętrznymi pytaniami, a komputery, jak w przypadku reszty z nas, utrudniają odpowiedzi na te pytania i ich przetwarzanie.

Dźwiękowo Yanya potrafi przechodzić od nowoczesnych rytmów swingowych („Tears”) do ostrej ballady („Heavyweight Champion of the Year”) do bossa novy („Melt”) do indie rockowego stompera („In Your Head”). Jej EP-ki były bardziej nasączone jazzowymi podtonami, ale w trakcie Miss Universe próbuje minimalizmu; często instrumentacji trudno uchwycić jak chmurę. Głos Yanyi jest równie plastyczny, zdolny do bycia powietrznym i wzbijającym się, a także niskim i wybuchowym. Ułożenie jej głosu jest tak przemyślane jak instrumentacja; wie, kiedy go uwolnić, a kiedy powściągnąć.

Miss Universe jest pełen małych momentów łaski i dużych momentów katharsis. Nie usłyszysz debiutanckiego albumu tak pewnego i przemyślanego jak ten w 2019 roku.