‘Spell 31,’ Ibeyi's mystieke revolutie

Op een bewolkte lentedag in Bushwick, Brooklyn, was het dak van The Sultan Room vol tot de nok. Prachtige kunstinstallaties en monochrome fotografie sierden de muren, kunst gemaakt en genomen door de twee zussen; sieraden- en platenkiosken hadden hun plek, evenals tarotkaartlezers — Lisa-Kaindé onder hen. Tegen zonsondergang begaven de aanwezigen zich naar binnen naar de felgekleurde locatie, waar een combinatie van hypnotiserende sjamanistische gezangen over triphop-beats weerklonk, momenten voordat de veelzijdige artiesten het podium betraden. 

Gekleed in zwart fluweel en denim met hemelse patronen, waren Ibeyi een muzikale kracht terwijl ze het publiek door een vroege presentatie van hun nieuwe album leidden, Spell 31, dat op 6 mei verschijnt via XL Recordings. Ze begonnen met “Made of Gold,” hun eerste single, en brachten de menigte in trance met hun hypnotiserende harmonieën terwijl ze thema's zoals dood, verzet en magie bezongen. Met serene avant-pop en meeslepende Afro-Cubaanse percussie, was Naomi een krachtige speler op de cajón, die het opwindende ritme sterk hield, terwijl Lisa-Kaindé prismatische melodieën op de toetsen sloeg. 

Online tijdens een Zoom-oproep vorige maand, terwijl de zussen samen in Londen waren, onthulden de muzikanten een soort gebalanceerde dualiteit: Lisa-Kaindé's vibe is magnetisch, en haar overtuiging is doordrenkt met vastberadenheid en passie, terwijl Naomi meer terughoudend is, gewapend met een zorgvuldige, helderziende blik. Ibeyi sprak met VMP over de lessen die ze hebben geleerd van hun legendarische overleden vader, Miguel “Ánga” Diaz (van Buena Vista Social Club-faam), sjamanisme en hoe muziek en spiritualiteit met elkaar verweven zijn. 

Dit interview is ingekort en bewerkt voor duidelijkheid.

VMP: “Made of Gold” is zowel hypnotiserend als versterkend. Hoe inspireerde dit edelmetaal het lied? 

Lisa-Kaindé: Toen we “my spell made of gold” schreven, stelden we ons vloeibaar goud voor dat door onze aderen stroomt, ons binnendringend als een gouden pantser. Goud vertegenwoordigt zoveel, en een van die dingen is royalty, het gevoel dat je het verdient om vol goud te zijn en erin begraven te worden. Goud is ook alchemie. Mensen proberen het nog steeds te creëren en [slagen] niet. Er is iets behoorlijk mysterieus aan die magie. Ik ben boeken aan het lezen over psychomagie. Het is een theatraal act dat de bedrading in je hersenen psychologisch zou veranderen. Een groot deel ervan is jezelf in goud begraven, het kan in chocolade gouden munten zijn, het maakt niet uit, wat telt is dat je hersenen het als echt goud zouden lezen. 

Ik herinner me dat toen Naomi een paar maanden geleden naar Londen kwam, ik gouden munten naar haar gooide omdat ik wilde dat ze voelde hoe het is om rijk te zijn. Niet in de zin van geld, maar in de zin van kracht, je van binnen rijk voelen. Goud in de mond voelt alsof het je energie geeft. Het helpt echt als we reizen en moe zijn. Naomi, heb je je gouden tand bij je? 

Naomi: Ja [zei ze, flitsend met haar gouden kap]. Sinds we op 18-jarige leeftijd aan deze reis begonnen en geld gingen verdienen, hebben we veel gouden sieraden gekocht.

Ik las dat een van jullie een klas volgde genaamd “Rhythm, Race, and Revolution” die je lied “Sangoma” inspireerde, wiens titel verwijst naar muzikale sjamanen uit Zuidelijk Afrika.  

Lisa-Kaindé: [De klas] was een absolute openbaring. Ik wist al over [de relatie] tussen revolutie en muziek, maar ik wist niet van specifieke revoluties uit verschillende delen van de wereld. Leren, herleren en er dieper op ingaan bevestigde mijn perceptie van muziek. Ik ontdekte ook sangomas door die [klas], genezers uit Zuidelijk Afrika die genezen door middel van zang. Het draait ook om het nastreven van je geloof, want als sangomas niet genezen, worden ze ziek. Het idee is dat je altijd je eigen bestemming moet volgen en niet moet afwijken van je gave, wat mij erg raakte. Soms zijn we slecht in het accepteren van ons [lot]. We kunnen andere plannen hebben en zeggen, “Dit is wat ik ga zijn.” Maar soms moet je iets anders zijn, of je dat nu gepland hebt of niet. Jarenlang probeerde ik iets anders te doen, en het leven zou me terug op het juiste pad zetten. Ten slotte leerde het mij dat na de revolutie genezing komt. Dat is waar ik binnenkom, en dat is waar ik wil zijn. We maakten zulke moeilijke jaren door, door de George Floyd- en COVID-19-revoluties, en de nasleep. Ik was het aan het bestuderen, en voelde tegelijkertijd ieders pijn. Dus het werd duidelijk dat het allemaal om genezing ging, beginnend met onszelf.  

In tegenstelling tot inheemse culturen, is de westerse wereld grotendeels losgekoppeld van het verweven van spiritualiteit en populaire muziek, een scherp contrast met wat je net hebt uitgelegd met sangomas. Wat is jouw persoonlijke benadering als je denkt aan spiritualiteit en muziek? 

Lisa-Kaindé: Om te laten zien dat spiritualiteit niet één ding is, en dat het beschikbaar is in vele verschillende vormen. 

Naomi: Je ziet vaak één kant van wat dat betekent. We zien spiritualiteit gepromoot op sociale media, door kristallen, meditatie... Maar voor veel mensen is hun manier van genezen dat niet. We zeggen gewoon tegen [onze luisteraars] wat wij denken en wat wij nodig hebben. Als ze ermee kunnen relateren, is dat geweldig. Het gaat ook om het vinden van je manier om gelukkig en aanwezig te zijn. Als jouw manier van genezen is om in de club te gaan draaien om 4 uur 's ochtends, en je lichaam te voelen bewegen, dan is dat geweldig. Je hoeft niet de [methode] van iedereen te volgen. 

Ook is het zo dat we met spiritualiteit zijn geboren. In Cuba is het normaal. Het is een deel van ons. Dus we praktiseren het niet bewust. Als je naar Cuba gaat, zijn er mensen die het veel meer praktiseren dan wij. Ik denk dat woorden het gecompliceerd of eng maakten voor mensen vanwege de films. We praten over sangomas, misschien zouden we zeggen dat ze heksen zijn, maar wat zijn heksen? Ze zijn genezers. Maar heksen worden geassocieerd met Halloween-onzin. Die [versie] bestaat uiteraard niet. 

Lisa-Kaindé: Ik herinner me dat toen we zeiden dat we voor onze vader zingen, dat we ons verbonden voelen en praten met de geest van onze vader, mensen zeiden, “Bedoel je dat je met geesten praat?” En wij zeiden, “Ja, jij niet?” Toen zeiden ze, “Niet echt.” Het was schokkend voor ons omdat dat een normale maandagmiddag in Cuba is. Iedereen doet dat. Maar anderen [eren hun doden] op verschillende manieren. Ze gaan bijvoorbeeld naar de graven van hun grootouders en zetten bloemen neer. Ze koken de maaltijd die hun oma voor hen maakte, ze luisteren naar een lied en huilen omdat het hen aan hun partner herinnert of ze planten een boom in iemands naam. Ik denk dat dit gewoon een manier is om te zeggen dat het overal is, dat magie letterlijk een deel is van het dagelijks leven. En ons zingen erover benadrukt het alleen maar. Maar echt, jij hebt het, iedereen heeft het.

Jullie vader is een van de meest iconische Cubaanse muzikanten, die zeer invloedrijk is geweest in de Latijnse muziek, en ook een grote invloed heeft op jullie. Wat zijn enkele waardevolle lessen die jullie van hem hebben geleerd?

Lisa-Kaindé: Nederig zijn is waarschijnlijk de grootste les omdat hij een meester was in percussie. Hij was waarschijnlijk een van de twee beste percussionisten ter wereld en hij was zo aardig voor iedereen, en nooit pretentieus. Hij had een mooie balans tussen het kennen van zijn waarde — wetende dat hij een van de beste was omdat hij er zo hard voor werkte — maar het ook niet in het gezicht van andere mensen duwen. Dat is de grote les. Ten tweede, zijn vrijheid in muziek, en in het mixen [van stijlen] die een deel van hem waren. Hij liet DJ's op zijn album [sessies] en op tournee met hem meedoen, dus dat was iets wat wij onbewust overnamen. We maken de muziek die we van binnen voelen, en laten de wereld ons nooit vormen tot slechts één ding. We zijn echt vrij in dat opzicht. 

Naomi: Hij was iemand die [ook popmuziek omarmde]. Hij deed zelfs een sessie met Celine Dion. Hij mixte alles wat hij leuk vond: hip-hop, jazz. Het goede daaraan is dat we nu alles kunnen doen, zoals een compleet hip-hopalbum, of een rockalbum.

Lisa-Kaindé: Een andere les die ons bijblijft sinds we 11 zijn, is om de mensen van wie je houdt te vertellen dat je van ze houdt. Niemand is eeuwig, mensen vertrekken sneller dan we denken. Er is geen tijd om spelletjes te spelen. Als de persoon niet zo reageert als je wilt, ga dan verder. Ik denk dat velen van ons bang zijn voor afwijzing [en] dat we vele jaren verliezen door te proberen een persoon te overtuigen die niet onze persoon is. Dat geldt voor familie, vriendschappen en met onze geliefden.

Naomi: Als je een verbinding wilt hebben met familie, vrienden of een geliefde, als je wilt dat het echt is, moet je kwetsbaar zijn. Er is geen ware liefde zonder kwetsbaarheid.

   Foto door Sandra Ebert  

Jullie hebben een zeer mooie en unieke band. Jullie zijn tweelingen en creatieve medewerkers. Wat zijn enkele dingen die jullie van elkaar hebben geleerd en bewonderen? 

Lisa-Kaindé: Wat ik waardeer aan Naomi is dat ik dit nooit zonder haar had gedaan. Ik zou [het Ibeyi-project] nooit met iemand anders hebben gedaan, en ik had het ook niet gewild. Het zou niet hebben standgehouden. Ik denk echt dat ik een partner heb gevonden met wie ik de afstand kan afleggen. Wat ons zo vaak heeft gered, is haar snelle instinct en spontaniteit, zoals, “Laten we gaan. Laten we het doen. Laten we er niet over nadenken.” Ik had misschien de trein gemist, omdat ik zou hebben gezegd, “Weet je het zeker?” 

Naomi: Voor mij is het het tegenovergestelde. [Ik bewonder] haar reflectie, de manier waarop ze denkt en de tijd neemt om na te denken. 

Kun je iets over de albumcover vertellen. 

Naomi: We wilden iets sterks. Ik dacht aan het idee om medaillons te hebben. Medaillons waren gereserveerd voor royalty's, witte mensen, er waren geen Bruine of Zwarte mensen in medaillons. Ten tweede, medaillons waren voor mannen die naar de oorlog gingen. Ze zouden een foto achterlaten in een medaillon voor hun vrouwen om hen te herinneren. We kozen dit [omslag] omdat we ons heel lang verontschuldigden voor het anders zijn. We belden een van onze agenten, en hij zei, “Ik ken de perfecte man die de sieraden kan maken.” Hij bracht ons in contact met een Nigeriaanse juwelier, en hij maakte iets moois van onze tekeningen. De foto is genomen door een Braziliaanse fotograaf genaamd Rafael Pavarotti. 

Lisa-Kaindé: Hij begreep [ons concept] omdat we een Santería [afstamming] hebben en hij heeft Candomblé. Er was een verbinding, zelfs voordat hij ons ontmoette. Op de achterkant van het medaillon creëerden we tekens van bescherming omdat we het gevoel hadden dat dit een nieuw tijdperk voor ons is, en we wilden beschermd zijn als we het binnengingen. Dus dat was ook echt speciaal.

Jullie album zal op vinyl worden geperst. We leven natuurlijk in een digitale wereld: muziek uitwisselen per e-mail, online streaming... Wat voor verbinding hebben jullie met tastbare muziek?

Lisa-Kaindé: Zo'n grote verbinding. Het feit dat het uitkomt als een materieel object is het belangrijkst, vooral omdat we zoveel tijd hebben besteed aan het ontwerpen ervan, binnen en buiten. Ik hou ook van het signeren van vinyl, het is een van mijn favoriete dingen. Na optredens kom ik normaal gesproken naar buiten en signeer ze. Elke keer als iemand zijn vinyl meebrengt, is het bijna alsof ze met een deel van ons weggaan. Ik denk ook dat vinyl je anders naar muziek laat luisteren. Het zorgt ervoor dat je de tijd neemt om ernaar te luisteren. Je gaat zitten, je zet het op. We werkten ook aan de audio en zorgden ervoor dat het precies zo klonk als we wilden. We hebben de songteksten met de hand geschreven, zodat je ze kunt lezen terwijl je in de muziek duikt. Een fysieke plaat blijft voor altijd bij je. Ik heb vinyls en ik hou van ze, en onze eigen vinyls. Elke keer als ik ernaar kijk, denk ik, “Ik kan niet geloven dat we deze muziek hebben gemaakt.”