De hoogtijdagen van de eeuw oude jazz big band traditie kwamen in de jaren '30 en begin '40, toen de swing van Duke Ellington, Glenn Miller en Count Basie de boventoon voerde. Hordes vulden de concertzalen in de hoop een glimp op te vangen van Cab Calloway die “Reefer Man” zong. Flapper meisjes dansden de Lindy hop alsof hun levens ervan afhingen. Na de Tweede Wereldoorlog nam de populariteit van big bands af, vervangen door de hoogvliegende bebop van kleinere ensembles aan de voorhoede van de jazz. Big band muziek heeft sinds de jaren '40 zijn momenten gehad — de solo van Paul Gonsalves op het Newport Jazz Festival in 1956, Sinatra at the Sands — maar heeft nooit meer iets gezien dat ook maar in de buurt komt van de duurzame populariteit van het swing-tijdperk.
Een verscheidenheid aan big bands kleurden het jazzlandschap aan de vooravond van het millennium: revivalisten zoals het Lincoln Center Jazz Orchestra van Wynton Marsalis, jazz-funkformaties zoals Gordon Goodwin's Big Phat Band, bands met stercrooners zoals Michael Bublé, en compositiegerichte ensembles zoals het Maria Schneider Orchestra. Meer recentelijk zijn er verschillende jongere, vooruitstrevende big bands opgekomen, die frisse visies bieden van hoe een moderne big band eruit zou moeten zien, klinken, functioneren en passen binnen de bredere wereld van jazz. Maak kennis met vijf ensembles die big band muziek in de 21ste eeuw onder de aandacht brengen met deze inleiding.
The Matthew Herbert Big Band is een big band alleen in de meest losse zin van het woord. Herbert’s nieuwe album The State Between Us is een gezamenlijke inspanning van "meer dan duizend muzikanten." Het is een ambitieuze verklaring over de aanhoudende storm die Brexit is en een poging om Groot-Brittannië als geografische, politieke en culturele entiteit te begrijpen. Het is ook aanzienlijk abstracter dan het relatief rechttoe rechtaan paar albums dat Herbert met zijn big band aan het einde van de jaren 00 uitbracht; hij leunt zwaar op field recordings en spookachtige vocalmelodieën terwijl hij ambient texturen, funk-house afleidingen en strakke, old-school big band swing over twee uur bijeenvoegt.
Videogamemuziek is een uitgestrekt genre dat rijp is om uitgevoerd en herbedacht te worden in contexten buiten het bereik van daadwerkelijke spellen. En organisaties geven gehoor aan de oproep. Vorig oktober, minder dan een week voordat het eerste jaarlijkse Game Music Festival plaatsvond in Wroclaw, Polen, kondigden de makers van Electric Daisy Carnival de lancering aan van PLAY, een videogamemuziekfestival van hun eigen. Hoewel het stil is geweest rond PLAY, is tenminste één videogamemuziekinstelling sterk – de 8-Bit Big Band, een moderne jazz-poporkest waarvan het album uit 2017 Press Start! muziek bevat van klassiekers, zoals Super Mario Bros, Tetris, Yoshi’s Island, en Zelda: Ocarina of Time, evenals enkele diepere nummers, zoals Katamari Damacy. Wie heeft deze meesterwerken gearrangeerd? Het antwoord is de 28-jarige Charlie Rosen, een Broadway-veteraan die, volgens een nieuw profiel in de New York Times, 70 instrumenten bespeelt.
In het afgelopen jaar heeft Brainfeeder-multi-instrumentalist Louis Cole verschillende van zijn funk-uitstapjes gearrangeerd voor het big band-formaat en muziekvideo's opgenomen die de speelse visuele esthetiek van Vulfpeck combineren met Zack Villeire's omarming van witte nerd-cultuur en Snarky Puppy’s vasthouden aan het proppen van een hoop muzikanten in een kleine ruimte. Je kunt Cole’s big band aan het werk horen op zijn nieuwe album Live Sesh and Xtra Songs, maar je kunt ze beter op YouTube bekijken; de populaire “F It Up” begint eenvoudig genoeg, met Cole in gemirroorde, insectachtige zonnebril en het tonen van zijn “Axel F”-niveau synthvaardigheden en het opbouwen van een stevige ’80s funk groove. Het nummer explodeert onverwacht wanneer hij overschakelt naar drums en begint aan een versie van het nummer gespeeld door zijn 15-koppige band die zich in zijn benedenwoning had gepropt. Cole heeft geen enkele hoek of krappe ruimte in zijn huis ongebruikt gelaten voor deze opname.
Het werk van Miho Hazama met haar 13-koppige ensemble m_unit heeft haar een rij van prijzen opgeleverd en haar gevestigd als een van de meest onderscheiden jonge componisten ter wereld. De Tokyo-artiest verhuisde eerder dit decennium naar de Verenigde Staten om haar masterdiploma aan de Manhattan School of Music te behalen. Haar composities kunnen worden gecategoriseerd als wat Gunther Schuller “derde stroom” noemde - de mix van klassiek en jazz. De ongebruikelijke instrumentatie van m_unit plaatst orkestrale strijkinstrumenten naast traditionele jazz-horn en geeft de groep grotere tonale flexibiliteit. Het derde album van het ensemble, Dancing In Nowhere, toont Hazama’s slingerende, voortstuwende compositiestijl.
De Britse componist en trompettist Nick Walters heeft een wereldwijde scope aangenomen op Awakening, zijn nieuwe viernummersrelease met zijn 13-koppige outfit, het Paradox Ensemble. De opener “34268” is “geïnspireerd door een Agbadja-ritme uit Togo” en gebruikt elektronische elementen om textuur toe te voegen. Sousaphone-oomphs en een straatbeat geven “Dear Old Thing” het karakter van New Orleans brassmuziek. De aanwezigheid van een fluit en harp roept herinneringen op aan de spirituele jazz van de jaren '60 en '70. De toegankelijke en eclectische muziek en missie van het Paradox Ensemble om de luisteraar in beweging te krijgen maakt het een geschikte speler in de opkomende London jazzscene, die probeert de traditionele barrières voor toegang tot jazz te doorbreken.
Danny Schwartz is een muziek schrijver uit New York. Zijn werk is verschenen in Rolling Stone, GQ en Pitchfork.
Exclusieve 15% korting voor leraren, studenten, militairen, gezondheidsprofessionals & eerstehulpverleners - Laat je verifiëren!