Magnum Opus Blitzen Trappera obchodzi 10. rocznicę

Cofnijmy zegar o 10 lat i wydaje się, że Blitzen Trapper zmierzał do legendarnych statusów. Właśnie przeszli z niezależnych wydań do wytwórni, podpisując swoją pierwszą umowę z Sub Pop, a ich czwarty album, niezwykle wszechstronny Furr, zyskał dużą popularność. Płyta otrzymała pozytywne recenzje niemal od wszystkich, w tym liczne pojawienia się na listach najlepszych albumów roku. Rolling Stone nawet sklasyfikował utwór tytułowy jako czwarty najlepszy singiel roku, za „Single Ladies” Beyoncé, „L.E.S. Artistes” Santigold i „Time to Pretend” MGMT. W opisie utworu napisano, że jest „złudnie piękny, głęboko dziwny i prawie doskonały”, a także chwalono go jako „Boba Dylana na klonopinie”.

„Bob Dylan na klonopinie” to chyba najlepszy opis, jaki można wymyślić, ponieważ Blitzen Trapper zawsze był trudnym zespołem do zdefiniowania. Ich strona na Wikipedii klasyfikuje ich jako „alternatywny country”, ale nie brzmią tak jak Ryan Adams czy Jason Isbell. Najbliższym porównaniem w tym gatunku jest prawdopodobnie Wilco, inny zespół, który zaczął od korzeni country, potem wędrował w stronę coraz bardziej eksperymentalnych terytoriów. Ale gdzie debiut Wilco z 1995 roku A.M. serwuje wyraźną dawkę twang w każdym utworze, pierwszy album Blitzen Trapper — ich własny z 2003 roku — ukazał ich niepokój w pełnej krasie. Na każdy country balladę, taką jak „Reno”, przypadał hałaśliwy utwór noise-rockowy, taki jak „Cracker Went Down”. W ciągu pierwszych trzech albumów Blitzen Trapper zamienił brak przywiązania do gatunku w siłę. Klasyczni artyści country, tacy jak Willie Nelson; bohaterowie folk-rocka, tacy jak Neil Young; zakurzony, buntowniczy southern rock Drive-By Truckers; szerokie krajobrazy wczesnych albumów Modest Mouse; era I.R.S. R.E.M.; Odelay-era Beck: zespół mógł się posługiwać wszystkimi tymi odniesieniami i wieloma innymi, co czyniło ich interesującymi dla szerokiego grona słuchaczy. Od fanów outlaw country po hipsterów kochających indie-rock, Blitzen Trapper miał coś dla każdego.

Gdy Furr zadebiutował 23 września 2008 roku — 10 lat temu w tę niedzielę — Blitzen Trapper byli gotowi na przełom. Furr to album, który najlepiej destyluje wszystko, co Blitzen Trapper robi dobrze, w jednej tezie. Łączy ich dziwaczność z chaotycznym urokiem i nieograniczoną znajomością klasycznego rocka lat 60. i 70. Przykładem jest utwór tytułowy, który łączy piękną melodię w stylu Rubber Soul z narracją o młodym człowieku, którego niepokój prowadzi do tego, że staje się dziką bestią. U podstaw ta opowieść jest metaforą kawalerskiego życia i dorastania, ale narracja przypomina bajkę, co sprawia, że jest bardziej niepokojąca niż przeciętna historia o dorastaniu.

To samo poczucie dzikiego zagrożenia dominuje w dużej mierze na Furr. Utwór „Black River Killer” to wpełzającą ballada mordercza, w której narratora pierwszym impulsem jest odbieranie życia. Zespół rozbija się przez „Love U” jak czołg, z wrzeszczącymi wokalami, mulistymi gitarami i franticznymi uderzeniami perkusji dominującymi w środkowej części utworu. „Echo/Always On/Easy Con” niespodziewanie przekształca się z ballady o złamanym sercu granej na chwiejnej starej pianinie w zgiełk ambientowych dźwięków, a następnie w dziwnie triumfalną jam funkową. A „Lady on the Water” to deszczowa pieśń modlitewna, która strasznie przypomina zagubienie się w lesie i zbaczanie coraz dalej od swojej własnej rzeczywistości.

W tym tkwi geniusz Furr: słuchanie go sprawia wrażenie snu lub transu. Wszystko w tej płycie — od opowieści w utworach po sekwencjonowanie, po sposób, w jaki frontman Eric Earley zmienia swój styl wokalny z utworu na utwór — sprawia wrażenie, jakby było zaprojektowane, by odciągnąć cię od przyziemnych spraw, takich jak miejsce i czas. Efektem jest album, który jest wyzwaniem, nieuporządkowany i głęboko dziwny, ale także całkowicie satysfakcjonujący i całkowicie unikalny w przedstawianym doświadczeniu słuchowym.

Na wiele sposobów Blitzen Trapper w epoce Furr podążał równoległą ścieżką do Fleet Foxes, innego zespołu, który przebił się w 2008 roku z krytycznie uznawanym, onirycznym LP. Oba zespoły pochodziły z północno-zachodniego Pacyfiku, przy czym Fleet Foxes pochodził z Seattle, a Blitzen Trapper z Portland. Oba zespoły właśnie wydały swoje przełomowe albumy za pośrednictwem Sub Pop. Oba zespoły łączyły folk, country i korzenie rockowe i sprawiały, że brzmiały na nowo cool i żywo. Frontman Fleet Foxes, Robin Pecknold, nawet wsparł Blitzen Trapper, chwaląc „Lady on the Water” w artykule dla Line of Best Fit. „Myślę, że dobra folkowa piosenka jest jak maszyna, wszystkie elementy perfekcyjnie skalibrowane,” powiedział Pecknold. „Ta piosenka to Wielki Zderzacz Hadronów, rozbijający rzeczy w celu dotarcia do samego sedna wszechświata.”

Jednak z jakiegoś powodu obie zespoły zaczęły się rozdzielać po tym punkcie. Fleet Foxes zdobyli rozgłos w 2008 roku, co zaowocowało tytułem albumu roku Pitchforka i statusu bliskiego nazwiska domowego. Nawet dzisiaj, po ponad sześciu latach przerwy między swoim drugim (2011 roku Helplessness Blues) a trzecim (ubiegłorocznym Crack-Up) albumami, Fleet Foxes nadal osiągają solidne wyniki sprzedaży i niemal mityczny poziom szacunku zarówno ze strony krytyków muzycznych, jak i fanów. Z drugiej strony, Blitzen Trapper w dużej mierze wrócił do podziemia. Pitchfork nawet nie zrecenzował ostatnich dwóch albumów zespołu, a od ubiegłego roku Blitzen Trapper wraca do niezależnego wydawania swojego materiału.

„Trudno powiedzieć, co się stało z Blitzen Trapper, ponieważ w rzeczywistości nic się nie stało z Blitzen Trapper,” napisał No Depression w recenzji albumu All Across the Land z 2015 roku. To trafne stwierdzenie, ponieważ ilustruje dwa sprzeczne trendy, które dominowały narrację zespołu od czasu Furr. Blitzen Trapper byli zbyt dziwni i osobliwi, by zbudować tak masową bazę fanów, jak Fleet Foxes, zbyt oddani budowaniu swojego własnego miejsca w świecie muzycznym, niezależnie od gatunku czy bazy fanów. Z pewnością śledzenie łuku zespołu przez ostatnie 10 lat było ćwiczeniem w nieprzewidywalności. Oscylowali między eksperymentalnymi gestami (2013 roku VII, które zespół dość trafnie opisał jako „futurystyczny hip-hop/country-rock”) a bardziej konwencjonalnymi wydaniami (album All Across the Land z 2015 roku, prostolinijny roots-rockowy album z wielkimi riffami i antemicznymi refrenami). Nigdy więcej nie osiągnęli idealnego połączenia utworów, czasu i krytycznego zeitgeistu, które trafili z Furr, co sprawia, że pozostaje ich największym dziełem. To nie jest łatwe codzienne słuchanie, którym jest Fleet Foxes; to nie jest album, który kiedykolwiek znajdzie się na liście „cisza do nauki”. W odpowiednim momencie jednak, włożenie igły na Furr może być niczym innym jak transformującym doznaniem.